Sahte senet nedir? Sahte senet nasıl anlaşılır? Gibi soruların cevabını bilmek mağdur olmamamız için önem arz eder.
Bilindiği gibi senet; borçlu kurumun veya kişinin imzaladığı resmi bir belgedir. Borçlu, senede attığı imza ile, anlaşılan tarihe kadar ödeme yapacağını, senet bedelini ödeyeceğini taahhüt eder. Senet kefil tarafından imzalanmışsa o kişi borçlu olarak kabul edilir.
Sahte Senet Nedir?
İçindekiler
Kanun ve yasalar nezdinde muteber sayılmayan, geçerli bir senette olması gereken şartları taşımayan belgeler sahte senet diye nitelendirilir.
Çek Kanunu’nda meydana gelen değişiklikle beraber, ticari hayatta genellikle çek yerine senet kullanılmaya başlanmıştır. Senedi teslim alırken dikkatli davranmak gerekir. Eğer senedin sahte olduğuna yönelik bir şüpheniz varsa bunu bilirkişilere inceletmelisiniz.
Yoksa alacağınız varken borçlu durumuna düşebilirsiniz. Hatta evrakta sahtekârlık suçundan yargılanabilirsiniz.
Sahte Senet Nasıl Anlaşılır ?
- Senetin altında bulunan imza gözünüzün önünde atılmalıdır. Huzurunuzda atılmayan bir imzanın geçerliliğinden tam emin olamazsınız. Belki borçlunun yerine bir başka biri atmıştır.
Senet ödenmezse ve icraya konu olursanız borçlu kişi ‘bu imza tarafıma ait değildir.’ Diye itiraz ederek borçtan kurtulabilir. Üstelik bu defa siz, %40 İcra İnkâr Tazminatı ödemek zorunda kalabilir, resmi evrakta sahtecilikten sanık hâline gelebilirsiniz. Hapisle cezalandırılma ihtimâliniz dahi vardır.
Borçlunun okuma-yazması yoksa parmak izi alınır, bu senet de hükmen geçerli olacaktır.
- Borçlu, bir şahıs değil de şirket ise, imza şirketin yetkili temsilcisine ait olmalıdır. Şirket adına imza atan kişiden, Noter onaylı imza sirküleri talep edilmelidir. Kimi zaman, şirketi temsilen iki yetkilinin imzasına ihtiyaç duyulur. Bu sebeple imza sirküleri iyice okunarak kaç yetkili olduğuna bakılmalı, ne kadar bir süre boyunca yetkilendirildiklerine dikkat edilmelidir.
- Düzenleme (tanzim) tarihine dikkat edin. Bu tarihin yanlış yazılması hâlinde şirkete yine borcu inkâr edip ondan kurtulmak ve sizi tazminata mahkum etmek için bir fırsat doğabilir. İlk kez ticaret gerçekleştirdiğiniz firma ve şahıslara karşı, -özellikle senet büyük meblağlı ise- bunu aklınızda bulundurun.
- İmzanın geçerlilik durumunu sorgulayın. İmza sirküleri kontrol edilerek teyit sağlanmalıdır. Çünkü borçlu kişi imzayı sizin yanınızda atsa bile, her zaman kullandığı (mutad) imzası haricinde farklı bir imza atarak daha sonra bunu inkâr edebilir. Bilirkişi incelemesi yapıldığı zaman borçlunun bu imzası bankalardaki, resmi kuruluşlardaki imzasıyla örtüşmeyebilir.
Senet üzerinde bulunan imzanın eğimi, hızı, şekli, baskısı ve buna benzer karakteristik özellikleri değerlendirmeye tâbî tutulacaktır.
Bu nedenle senet altındaki imza, kişinin asıl imza sirkülerindeki imzayla karşılaştırılmalı; birebir aynı olduğu netleştirilmelidir.
- Senet üzerindeki en ufak bir ayrıntının eksikliği bile geçersiz sayılmasına yetebilir. Düzenleme yerinin doğru şekilde tam olarak belirtilmemesi buna örnektir. Bu durum belgenin senet niteliğine hâiz olmasını engeller, kambiyo vasfını ortadan kaldırır.
- Üzeri kazılmış, çizilmiş, farklı bir biçimde zarar görmüş senetler geçersiz sayılır.
- Ödeme, tarih ve imza alanları doğru bir şekilde doldurulmamış yahut poliçe ibaresi olmayan senetler de geçerli değildir.
Sahte Senet Düzenleme Suçu
Sahte senet düzenleme suçu, iki tarafın anlaşıp yeni bir senet düzenlemesiyle işlenebilir. Bu, borçlunun bilgi ve imzası dâhilinde gerçekleşir. Bunun haricinde senetteki oynamalar ‘senette tahrifat’ kapsamına girer.
Resmi evraklarda sahtecilik; sahte belge kullanılması, imzanın taklit edilmesi, evrakın usulüne uygun olmayan bir şekilde değiştirilmesi gibi yöntemlerle irtikâb edilir.
Buna göre; değerli kâğıt, çek ve senet dolandırıcılığı şu şekillerde işlenebilir:
- Çalıntı senet veya alım sonrasında ödemenin karşılığı bulunmayan sahte senet kullanımı
- Vadesi gelen senedin ödenmemesi
- Mağdur tarafından ödenen senedin iade edilmemesi ve tekrar kullanılması vb.
Sahte senet düzenleme cezası TCK’nın 204. Maddesi ile belirlenmiştir. Buna göre Resmi Belgede Sahtecilik Suçu’nun cezası şöyledir:
- Resmi belgenin sahte olarak düzenlenmesi, gerçek bir resmi belgenin başkalarını aldatacak biçimde değiştirilmesi ya da sahte resmi belgenin kullanılması 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasını gerektirir.
- Kamu görevi sebebiyle düzenleme yetkisi bulunduğu resmi bir belge/evrakı sahte olarak düzenleyen, tahrif eden, sahte resmi belge kullanan kamu görevlileri 3 yıldan 8 yıla kadar hapis ile cezalandırılır.
- Gerçek bir resmi belgeyi gizleyen, yok eden veya bozan kişi 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ile cezalandırılır. Suç, kamu görevlisi tarafından işlenmişse cezanın yarı oranında artırılmasına hükmolunur.
Sahte Senet Menfi Tespit Davası
Sahte senet menfi tespit davası, senette gerçekleştirilen değişiklikle borçsuz kişiye borç çıkarılmış veya mevcut borcu daha da artırılmış olabilir. Kişi, senette oynama suçunun mevcudiyetini sorgulatmak amacıyla menfi tespit davasına başvurabilir.
Borcu bulunmadığı hâlde borç diye dayatılmakta olan meblağı ödemekten -bu davanın kendi lehine sonuçlanması durumunda- kurtulabilir. Ya da var olan borcunun ziyâdeleştirilmesi ve ödemesi gereken tutardan daha yüksek bir borca mahkum edilmesi bu suretle engellenebilir.
Menfi tespit davasıyla ilgilenen mahkemeden, gösterilecek teminat karşılığında icra takibinin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir kararı çıkabilir.
İcra takibi sonrası açılan menfi tespit davasında ise bu yolla takibin durdurulması söz konusu olmaz.
Fakat borçlu kimse, gecikme yüzünden meydana gelen zararları telafi etmek ve alacağın %15’inden daha az olmamak şartıyla bir teminat gösterebilir. Bu durumda mahkeme, icra veznesinde bulunan paranın ihtiyati tedbir yolu ile alacaklı kişiye verilmemesini talep edebilir.
Menfi tespit davası, kişinin lehine neticelendiği takdirde ihtiyati tedbir kararı kalkacaktır. Hüküm kesinleşirse, alacaklı kişi –tedbir nedeniyle alacağını geç aldığı için- buna bağlı zararlarını borçlunun gösterdiği teminattan karşılar.
Alacaklı kişinin uğradığı zarar aynı dava kapsamında takdir olunup karara bağlanır. Tayin edilen zarar %20’den daha aşağı olamaz.
Menfi tespit davasının, borçlu lehine hükme bağlanması hâlinde takip durdurulur. İlamın kesinleşmesiyle beraber, hükme hacet kalmadan ve münderecatına göre icra tamamen yahut kısmen eski hâle iade edilecektir.
Sahte senet menfi tespit davasına ilişkin davada dilekçeye aşağıdaki belgeler eklenir:
- Vekâletnâme (Dava avukat ile takip ediliyorsa)
- Savcılık suç duyurusu
- İcra takip dosyası
Sahte Senet ile İcra Takibi
Sahte senet ile icra takibi konusuna değinecek olursak, mahkeme, sahte olduğu iddia edilen senet ile ilgili bilirkişi incelemesine ve tanıkların dinlenmesine karar verdiyse o senet, dava sonuçlanıncaya dek hiçbir işleme tâbî tutulamaz. Dolayısıyla icra takibi kendiliğinden durmuş olur.
Sahte Senet İncelemesi Hizmeti Var mı?
Sahte senet inceleme hizmeti mevcut olup; maddi veya manevi herhangi bir kayıp yaşamamak için bu hizmetten yararlanarak senedin geçerliliğini kesinleştirmeniz gerekir.
Union Kriminal tarafından profesyonel olarak sunulan bu hizmet imza, çeşitli belge ve el yazıları için de geçerlidir. Böylelikle senet ödeme tarihinde veya meblağında oynama yapılıp yapılmadığını kolayca öğrenmeniz mümkündür.
Kriminolojik olarak gerçekleştirilen bu işlem, senet dolandırıcılığına kurban gitmemeniz açısından büyük öneme sahiptir.
Her türlü resmi evrak üzerinde yapılan karalama, tahrifat, düzeltme ve ekleme gibi işlemlerin tespiti Union Kriminal bünyesinde hassas değerlendirmelerle tespit edilir ve raporlandırılır.
Siz de, sahte olduğundan şüphelendiğiniz senet nedeniyle oluşabilecek mağduriyetleri bu hizmetten faydalanarak engelleyebilirsiniz.
Sahte senetin ne anlama geldiğini ve sahte senetin nasıl anlaşıldığını bu yazımızda açıkladık. Bu konu ile alakalı olan resmi belgelerde sahtecilik başlıklı yazımızı da mutlaka incelemelisiniz.
