Parmak İzi İncelemesi Nasıl Yapılır?

Parmak İzi Nedir?

İlk bakışta tüm insanlara ait parmak izleri birbirine benzerdir ancak detay bir inceleme yapıldığında tüm insanların parmak izleri birbirinden farklı olduğu gibi, her insanın kendine ait tüm parmak izleri de birbirinden farklıdır. Yani her parmak izi “tek” ve “kişiye özgü” dür. Bu durumda parmak izleri kişilerin biyometrik kimlik kartıdır denilebilir.

Parmak izi değişir mi?

Cenin anne karnında henüz üç aylıkken oluşmaya başlayan ve altıncı ayında oluşumunu tamamlayan parmak izleri ölünceye kadar “değişmez” aynı kalır. Değişen sadece yüzey alanıdır.

Parmak izleri nasıl kalır?

Her hangi bir yere çıplak elle temas edildiğinde parmak izini oluşturan papil hatları üzerindeki por deliklerinden çıkan vücut sıvısı, bu hatlar boyunca temas edilen yüzeye transfer edilmiş olur. Olay yerlerinde parmak izleri bu şekilde kalmış olur. 

Parmak izlerinin arşivlenmesi

Parmak izlerinin önemli önemli bir diğer özelliği de sınıflandırılabilir olmasıdır. Bu özelliği sayesinde 1900’lü yılların başlarında Henry-Galton ve Vucetih sınıflandırma sistemleri geliştirilmiş ve bu sistemler yaygın olarak kullanılmaya başlanmış bu sayede milyonlarca parmak izi düzenli bir şekilde arşivlenebilmiştir.

Parmak izlerinin yukarıda da sıralanan kişiye özgü, değişmez, olay yerlerinde kalabilir ve sınıflandırılabilir olması özellikleri bu biyometrik izlerin kimliklendirmede ve suçların aydınlanması için delil olarak kullanılmasını sağlamıştır.

Parmak izi incelemesi nasıl yapılır?

parmak izi

Parmak izi incelemesi denince ilk akla gelen parmak izlerinin karşılaştırılması olsa da, Görünmeyen parmak izlerinin laboratuvarlarda geliştirilmesi de diğer bir incelemedir.

Parmak izleri üzerinde bulunan karakteristik özellikler dediğimiz hat ada çatal köprü gibi özelliklerin mukayese edilerek parmak izi üzerinde bulunduğu yere kadar aynı olması tespiti ile eşleştirme yapılır. Tüm karakteristik özelliklerin yerlerine kadar aynı olması gerekir ki iki iz aynıdır denilebilsin. Bu durumda tek bir karakteristik özelliğin bile farklı olması iki izin farklı olması anlamına gelir.

Her parmak izi tek ve kişiye özel olmasına rağmen çok nadir de olsa bazı parmak izlerinin birbirlerine fazla benzemeleri sebebiyle çok az sayıda da olsa parmak izi uzmanlarının yaptıkları yanlış mukayeseler olmuştur. Bu yanlışları tespit etmek de ayrı bir inceleme türü olarak karşımıza çıkar.

Görünmeyen parmak izlerinin geliştirilmesi adli bilim laboratuvarlarında fiziksel ve kimyasal yöntemler kullanılarak gerçekleştirilir. Bu inceleme gözenekli ve gözeneksiz yüzey özelliklerine sahip birçok bulgu üzerinde yapılmaktadır. Camlar fayanslar metaller plastikler kâğıtlar kartonlar gibi materyaller üzerinde parmak izleri geliştirilerek görünür hale getirilebilmektedir.

Parmak izi ne kadar süre kalır?

Parmak izleri kâğıt ve karton gibi gözenekli yüzeylerde onlarca yıl kalır ve uzun yıllar sonra bulunduğu yerden kimyasal yöntemlerle geliştirilerek görünür hale getirilebilir. Ancak gözeneksiz yüzeyler dediğimiz cam, metaller, plastikler gibi yüzeylerde parmak izlerinin kalma süresi kısadır. Çevresel şartlara da bağlı olarak bu süre birkaç aydan birkaç yıla kadar değişkenlik gösterir.

Bazı incelemelerde mahkemenin cevaplanmasını istediği sorulardan biri olarak karşımıza çıkan bu husus adli incelemelerde oldukça önemli bir konudur.  Her olayı kendi içinde değerlendirerek cevaplandırmayı gerektirir.

Parmak izi tek başına delil olur mu?

Parmak izinin tek başına delil olduğu durumlar olduğu gibi olmadığı durumlar da vardır. Örneğin çelik para kasasından yapılan bir hırsızlık vakasında, o kasayla ilgisiz alakasız birinin çelik kasada bulunan parmak izi tek başına bir delildir. Ancak bir marketten yapılan hırsızlık vakasında, markette müşterilerin parmak izlerinin bulunabileceği bir yerde parmak iznin bulunması hırsızlığı ispatlamaz.

Yine ateşli silahla yaralama olayında o silahın bulunduğu evde yaşayan birinin silahta parmak izinin çıkması o kişinin silahı ateşlediği anlamına gelmez. Ellerde yapılan atış artıkları tespiti incelemesi belirleyici olandır.